Ο Λεξιπόντιξ αποτελεί το πρώτο δομημένο πρόγραμμα θεραπείας τραυλισμού για παιδιά σχολικής ηλικίας. Αναπτύχθηκε στην Ελλάδα από δύο Έλληνες λογοθεραπευτές που εξειδικεύονται στις διαταραχές ροής της ομιλίας, τον Γιώργο Φούρλα και τον Δημήτρη Μαρούσο. Βασίζεται στα πλέον σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα και σε θεωρητικά μοντέλα και κλινικές προσεγγίσεις αποδεδειγμένης κλινικής αποτελεσματικότητας. Αναπτύχθηκε λαμβάνοντας υπόψη τα ελληνικά δεδομένα και εισάγει μια καινοτόμο στάση και δυναμική στη θεραπεία τραυλισμού παιδιών σχολικής ηλικίας.
Αξιοποιούνται κλινικές πρακτικές Βραχείας Θεραπείας Εστίασης στη Λύση (SFBT), Γνωσιακής Συμπεριφορικής Θεραπείας (CBT), Θεραπείας Αλληλεπίδρασης Γονέα-Παιδιού (PCI) σε συνδυασμό με Τεχνικές ροής Ομιλίας (Block Modification & Fluency Shaping).
ΒΑΣΙΚΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:
Ηλικίες: 8-12 ετών
Διάρκεια: 13 συνεδρίες – 4 μήνες
Συμμετέχουν: γονείς και παιδί
Διάρκεια συνεδρίας: 90 λεπτά
Αριθμός θεραπευτών: 1 θεραπευτής
Το Παιδί σε ρόλο Σούπερ-Ήρωα
Η θεραπεία εξελίσσεται σαν ένα παιχνίδι ρόλων μεταξύ του Λεξιπόντικα και του παιδιού σε ρόλο Υπερ-ήρωα να υπερασπίζεται με τη βοήθεια συμμάχων (των γονέων), το Εργοστάσιο του Νου. Ο Λεξιπόντιξ, προσπαθεί να διεισδύσει στο Εργοστάσιο του Νου και να καταλάβει το Κέντρο Ελέγχου που ελέγχει τη Μηχανή των Λέξεων και Συμπεριφορών, τη Μηχανή των Σκέψεων και το Εργαστήρι των Συναισθημάτων. Το παιδί μαθαίνει να αναγνωρίζει τα σημάδια των ποντικοεπιδρομών και εξοπλίζεται με Εργαλεία για τις σκέψεις και τα συναισθήματα και Εργαλεία για τις λέξεις για να διατηρεί ή να ανακτά τον έλεγχο του εργοστασίου. Με τη χρήση των εργαλείων οι ποντικοεπιδρομές αναχαιτίζονται και οι σύμμαχοι εξοπλίζονται και γίνονται πιο έμπειροι στον έλεγχο και διαχείριση των επιδρομών του ποντικού. Η συμμαχία κερδίζει προοδευτικά έδαφος, συμμετέχει σε αποστολές για τη χρήση των εργαλείων σε πραγματικές περιστάσεις επικοινωνίας και αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τον ποντικό. Η θεραπεία εξελίσσεται, οι σύμμαχοι αναδομούν τον επικοινωνιακό τους ρόλο, ο Λεξιπόντιξ από απειλητικό ποντίκι γίνεται φιλικό κατοικίδιο.
Η θεραπεία έχει σύντομη διάρκεια.
Οι δεκατρείς συναντήσεις δίνουν ώθηση αλλαγής σε σύντομο χρονικό διάστημα. Μετά τη θεραπεία παιδί και γονείς γνωρίζουν πώς να διαχειρίζονται ομιλία και συναισθήματα. Η σταδιακή αποδέσμευση από τη θεραπεία διασφαλίζει την εδραίωση της αλλαγής.
Το πρόγραμμα αποτελείται από ένα βασικό κορμό θεραπευτικών πρακτικών (Ελάχιστη Δομή) τον οποίο ακολουθεί μία Ευέλικτη Δομή επιλεγόμενων κλινικών πρακτικών.
Το πρόγραμμα διαμορφώνεται σύμφωνα με τις ανάγκες του παιδιού.
Η αρθρωτή δομή και η δυνατότητα επιλογής μεταξύ πολλών επιλεγόμενων κλινικών πρακτικών δίνει τη δυνατότητα υψηλής παραμετροποίησης του προγράμματος στις ιδιαίτερες, μοναδικές ανάγκες του κάθε ξεχωριστού παιδιού.
Η συμμετοχή των γονέων στο πρόγραμμα
Με τη συμμετοχή των γονέων στη θεραπεία εξασφαλίζεται η γενίκευση των αποτελεσμάτων στην καθημερινή ζωή του παιδιού. Οι γονείς έχουν τους δικούς τους στόχους. Αναγνωρίζουν, διαχειρίζονται και αναθεωρούν τις δικές στάσεις, συναισθήματα και συμπεριφορές, σχετικά με τον τραυλισμό του παιδιού τους, υποστηρίζοντας έτσι καλύτερα τη ροή της ομιλίας του παιδιού. Το παιδί τοποθετείται στο κέντρο της θεραπείας. Είναι ρυθμιστής της διαδικασίας, φτιάχνει συμμαχίες και ενδυναμώνεται να αναλάβει την ευθύνη της ομιλίας του. Καθοδηγεί τους ανθρώπους γύρω του σε ρόλους που το βοηθούν να διαχειρίζεται την επικοινωνία του.
Έμφαση στη Λειτουργική Επικοινωνία.
Τα εργαλεία ομιλίας δίνουν διαφορετική ομιλία με ελεγχόμενη ροή και χρησιμοποιούνται από το παιδί με νόημα και σκοπό και όχι επειδή “πρέπει”. Τα εργαλεία εξυπηρετούν τις λειτουργικές επικοινωνιακές ανάγκες του παιδιού.
Η διαδραστικότητα του προγράμματος
Παιδιά και γονείς λατρεύουν τη θεραπεία γιατί τα επιτραπέζια παιχνίδια, οι αποστολές, τα πειράματα, οι σύμμαχοι δίνουν έναυσμα, ρόλο, κλιμακούμενη δομή και κίνητρο στο παιδί να συμμετέχει και να αλλάζει διαρκώς. Οι γονείς ενδυναμώνονται καθώς λειτουργούν ως “σύμμαχοι” στην όλη προσπάθεια, στο πλευρό του παιδιού τους.
https://www.travlismos.gr/ipiresies/paidia-sxolikis-ilikias/lexipontix/